Boyun (Servikal) Ağrıları
Boyun, başımızı destekli bir pozisyonda tutmaya yarayan, birçok yöne hareket etmemizi sağlayan, omurganın en hareketli parçası konumundadır. Kafatasından gövdeye giden çeşitli damar ve sinir yapılarını korumakla görevli, ayrıca omuriliğin yer aldığı karmaşık bir eklem yapısına sahiptir. Bu nedenle travmalara açık bir pozisyondadır.
Toplumda boyun ağrıları her yaştan ve cinsiyetten insanları etkilemekle birlikte genel bir halk sağlığı sorununu teşkil etmektedir. Her 3 kişiden birinde boyun ağrısı yaşamlarının bir kısmında görülmekte ve bunlar çoğunlukla hafif şiddette olmaktadır. Kronik boyun ağrısı çok nadir hasta popülasyonunda görülmektedir. Çocuklarda daha az görülmekle birlikte yaş ilerledikçe boyun ağrısı sıklığı da artmakta, daha çok masa başı ve bilgisayar kullanan insanlarda rastlanmaktadır. Boyna künt bir travma sonucunda da servikal ağrılar yaşanabilmektedir.
Boyun Ağrısına Neden Olan Faktörler Nelerdir?
Boynun anatomik yapısı oldukça hareketli olduğu için 7 adet omur ve disklerden oluşur. Diskler, boyun omurları arasında yer alan ve bir nevi desteklik sağlayan yapılardır. Görevi ise; üzerine düşen yükü dengeli bir şekilde dağıtmak ve omurların arasında yaşanan sürtünme kuvvetini minimal düzeyde tutmaktır. Gövdeye ve omuzlara giden sinirler de boyun omurları arasından geçtiği için, boyun ağrıları sırasında ellerde, bacaklarda uyuşmaya ve karıncalanma hissi yaşanabilir.
Boynu oluşturan kas yapılarında, bağ dokusu deformasyonu sonucu boyun ağrısı oluşabilir. Ani ve yanlış hareket yapmak bu kas yapılarında zedelenme sonucu ağrı meydana getirebilir. Yüksek bir yerden atlama ya da travmalar, boyun bölgesinde yer alan eklemlerde kireçlenme, yastık görevi gören disklerin dışarıya doğru bombeleşmesi, bir takım romatizmal hastalıklar, omurga kanalında daralma ya da fıtıkların oluşması ve psikosomatik faktörler çeşitli boyun ağrılarına neden olabilir.
Mekanik Boyun Ağrısı
Epidemiyolojik olarak en sık görülen boyun ağrısı tipidir. Çoğunlukla boyun bölgesine alınan travmalar ve boyun bölgesinde bulunan kasların yanlış kullanımı sonucunda oluşan zedelenmeler neticesinde meydana gelir. En sık sebebi anatomik kötü duruştur. Özellikle gün boyu masa başında ya da bilgisayar başında çalışan insanlarda sıklıkla görülür. Mekanik boyun ağrısı, yansıyan bir ağrı çeşidi olarak sırta, omuzlara ya da kollara yayılabilir. Sıklıkla ağrının altında yatan patolojik bir neden bulunamaz
Omurga Hastalıklarına Bağlı Boyun Ağrısı: görülme sıklığı olarak mekanik Boyun ağrısına göre daha azdır sebepleri arasında;
- Boyun fıtığı ( Servikal disk hernisi)
- Boyun omurlarında dejenerasyon/ yıpranma ( Servikal Spondilozis)
- Boyun omurga kanalındaki daralmaya bağlı omurilik tutulumu( Servikal Spondilotik Miyelopati)
Boyun Ağrısı Tiplerine Genel Yaklaşım
Omurilik kanalında hastalar tarafından dile getirilen kas-iskelet sistemi şikayetleri arasında bel fıtığından sonra boyun ağrıları gelmektedir. Boyun ağrısı şikayeti ile hekime gittiğinizde hekim sizden ayrıntılı bir anamnez alacaktır. Mesleki durumunuzu, geçmişte varsa yaşamış olduğunuz travma öykünüzü, geçirilmiş bir ameliyat durumunuzu, genetik faktörünüzü, ağrıya eşlik eden başka semptomların bulunup bulunmadığını tek tek sorgulayacaktır. Söylediğimiz şikayetler içerisinde alert bulgular dediğimiz son 1 ay içinde aşırı derecede kilo kaybı, inatçı kusmalar, boyun ağrısının gün geçtikçe kötüleşmesi gibi durumlarda boyun ağrısının nedeni ivedi bir şekilde araştırılmalıdır. Altından herhangi bir patoloji çıkmadan mekanik boyun ağrısı olabileceği gibi maligniteden kaynaklı bir ağrıyla da karşı karşıya olabilirsiniz.
Boyun ağrısının mekanik nedenleri arasında; omurlar arasında yer alan disklerini dejenerasyonu, kas kaynaklı deformasyonlar, faset eklem yaraları, vertebra kırıkları, spondilozis, spondilolistezis, postlaminektomi sendromu gibi durumlar yer alabilir. Boyun ağrılarının yaklaşık %80-90’ı mekanik nedenlidir. Nörojenik kaynaklı boyun ağrıları da disk hernisi, spinal stenoz, osteofitik sinir kökü basısı, başarısız boyun cerrahisi sendromu, enfeksiyon (herpes zoster), sinir kökü irritasyonu gibi durumlardan kaynaklanabilir. Mekanik olmayan patolojilerde malignite, spondilodiskit, osteomiyelit, inflamatuar spondiloartropatiler, ankilozan spondilit, paget hastalığı gibi durumlar yer alır. Fibromiyalji, gastrointestinal nedenler de boyun ağrısına yol açabilir.
Boyun ağrısı ile gelen hastalardan ayrıntılı bir anamnez aldıktan sonra radyolojik görüntüleme yöntemleri ve laboratuvar testleri kullanarak tanısını koyabiliriz. Daha sonrasında uygun tedavi yönteminin değerlendirilip hastaya uygulanması boyun ağrısının tedavisi açısından son derece önemlidir.